Velkiba aro Parlamentos
Sakka staaruno bereȟ aavela stellime velkiba aro sveittiko parlamentos, aro Hyöstako tšoonesko kurko diives. It diiveha aavena stellime velkibi aro rigiakuune ta thaanengo stedi.
Parlamentos hin koni utšide (koni apride) vollako tšeeribosko stedos. Parlamentoske ȟunjula maȟkar vaure saaki neeve laagengo tšeeriba ta themmuno louvikaano budgettosko bojjiba. Parlamentos dikkela nii douva, sar themmesko falliba tšeerela pengo butti.
Bereȟ 2022, 84,2 prosentti lenna koonen sas horttiba te den lengo lyija aro themmuno velkiba, liias dieliba ta diias pengo lyije aro velkibi. Följime velkibi aavena stellime bereȟ 2026.
Sveittiko velkibosko stellibiako veijos/maneera hin tšettime. Douva mienila, at politikaano ringos lena aja buut stedi (skammi) aro parlamentos, sar buut joon lena lyiji aro parlamentarikaano velkiba. Aro Parlamentos hin 349 stedi, so hin khaarime mandaatte. Ȟeeruno fallibosko veijos (maneera) hin, te politikaano ringos hyövyna lel penge altiki kuttide sar 4 prosentti lyijenna, jakkes te joon aavenas arre aro Parlamentos.
Sveittiko themmengiire hin horttiba te den lengo lyije ta len dieliba aro themmune velkibi
Lyijako diinibosko horttiba hin dooles, koon hin sveittiko themmeskiiro/-i, koon hin pherdidas 18 bereȟesko oldra sistones aro velkibosko diinibiako diives ta koon hin elle hin aaȟdas liineskiirime aro Sveittiko them.
Douva koon kammela aaves velkime sar folkesko naaluno hyövyla aaȟȟes ajasaavo koones hin lyijako diinibosko horttiba aro themmuno parlamentosko velkiba, ta koon hin aulo naujime sar kanditaattos politikaano ringata.
Parlamentarikaano mandatos hin personaalo. Ke folkesko naaluno/-i kammela mekkes lesko politikaano ringos kajo velkime tiija, les hin horttiba te peȟȟes aro parlamentos aro lesko velkime tiijako ennos, uutan douva te jou/joi ȟunjula aro politikaano ringos.
Douva politikaano ringos elle doola ringe barjavena tšetanes themmesko falliba, koon hin liias koni butide lyije ta skammi aro parlamentos, jakkes te douva dissula te lengo politiikkos lela passiba maȟkar themmesko folki. Dauva hin khaarime parlamentos.
Politikaane ringi aro Parlamentos 2022–2026
Ohta politikaane ringi hin velkime sar anglengiire aro Parlamentos kajo 2022–2026 themmuno velkibosko tiija. Daala hin lengo parlamentarikaano stedi, mandati, so joon liine aro themmuno velkiba berȟ 2022:
- Socialdemokratikaane (S) 107 mandati
- Sverigedemokratikaane (SD) 73 mandati
- Moderatikaane (M) 68 mandati
- Vänsterpartikaane (V) 24 mandati
- Centerpartikaane (C) 24 mandati
- Kristdemokratikaane (KD) 19 mandati
- Miljöpartikaane (MP) 18 mandati
- Liberalikaane (L) 16 mandati